Online link to source site
News offline code
Misleading - The journalist who made the decision: Despina
Στις 4 Δεκεμβρίου δημοσιεύτηκε στον ελληνικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Pro News είδηση με τίτλο «Εμπάργκο ρωσικού πετρελαίου στην Ελλάδα επειδή υιοθέτησε την απόφαση πλαφόν – Το 26% της ελληνικής κατανάλωσης πετρελαίου είναι ρωσικό!» και υπότιτλο «Ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, «εμπάργκο πετρελαίου (και στην) Ελλάδα επιβάλλει η Ρωσία, μετά την απόφαση της χώρας μας να στηρίξει την απόφαση της ΕΕ για πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου ως αντίποινα για την επέμβαση στην Ουκρανία». Το ρεπορτάζ επίσης υποστηρίζει ότι αυτό ανακοινώθηκε επίσημα από τον «αντιπρόεδρο» (στον τίτλο αναφερόταν ως «πρόεδρος») της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ, δηλαδή πως η Ρωσία δεν θα πουλήσει πετρέλαιο σε χώρες όπως η Ελλάδα που υιοθετούν το μέτρο του πλαφόν (ορίου) τιμής πώλησης, ακόμα και αν χρειαστεί να μειώσει την παραγωγή. Το δημοσίευμα ξεκίνησε να αναπαράγεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την ίδια ημέρα (για παράδειγμα, εδώ), ενώ την εμφάνισή τους έκαναν και άλλα δημοσιεύματα με παρόμοιο περιεχόμενο, όπως στο The Faq, που επίσης αναπαρήχθησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (για παράδειγμα εδώ). Πρόκειται για παραπλανητικό δημοσίευμα. Καταρχάς, ο Αλεξάντερ Νόβακ δεν είναι ούτε πρόεδρος ούτε αντιπρόεδρος, αλλά αναπληρωτής πρωθυπουργός της ρωσικής κυβέρνησης. Έπειτα, δεν πρόκειται για πετρελαϊκό εμπάργκο της Ρωσίας στην Ελλάδα. Τι έχει συμβεί; Στις 2 Δεκεμβρίου 2022, οι χώρες του G7 (Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής), η ΕΕ και η Αυστραλία συμφώνησαν ότι από τις 5 Δεκεμβρίου 2022 θα επέβαλλαν όριο τιμής (πλαφόν) 60 δολάρια το βαρέλι στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται με πλοία. Το πλαφόν αυτό θα απαγορεύει σε δυτικές μεταφορικές, ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες να διαχειρίζονται φορτία ρωσικού αργού σε όλο τον κόσμο εκτός αν αυτό πωλείται κάτω από τα 60 δολάρια (όριο που θα επανεξετάζεται ανά δύο μήνες). Αυτό ενδέχεται να περιπλέξει τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου ακόμα και σε χώρες που δεν συμμετέχουν στο πετρελαϊκό εμπάργκο κατά της Ρωσίας, καθώς οι χώρες της G7 παρέχουν ασφαλιστικές υπηρεσίες για το 90% των φορτίων αργού παγκοσμίως, ενώ η ΕΕ είναι βασικός παίκτης στα θαλάσσια φορτία. Πράγματι, σχετικά με την απόφαση G7-ΕΕ-Αυστραλίας για το πλαφόν, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ρωσίας Αλεξάντερ Νόβακ δήλωσε στις 4 Δεκεμβρίου 2022, όπως μετέδωσε το Reuters: «Επεξεργαζόμαστε μηχανισμούς για να απαγορεύσουμε τη χρήση του εργαλείου του πλαφόν, ανεξάρτητα από το ύψος του, γιατί τέτοια παρέμβαση θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περισσότερο την αγορά». Προσέθεσε ότι η Ρωσία θα πουλάει πετρέλαιο και πετρελαϊκά προϊόντα «μόνο στις χώρες εκείνες που θα συνεργαστούν μαζί μας υπό τους όρους της αγοράς, ακόμα και αν πρέπει να μειώσουμε λίγο την παραγωγή». Καταρχάς, ο Ρώσος αντιπρόεδρος Νόβακ δεν ανακοίνωσε εμπάργκο, αλλά ουσιαστικά δήλωσε τις προθέσεις της χώρας του, καθώς η Ρωσία δεν φέρεται να έχει αποφασίσει ακόμα τα εργαλεία με τα οποία θα εφαρμόσει τη συγκεκριμένη απόφαση. Η εν λόγω απόφαση της Ρωσίας, εφόσον εφαρμοστεί, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως αντίποινα στις χώρες που επέβαλαν το πλαφόν – G7, ΕΕ, Αυστραλία. Από το σύνολο των χωρών όμως που αποφάσισαν το πλαφόν, οι περισσότερες είχαν ήδη προηγουμένως επιβάλλει εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, που βρίσκεται σε ισχύ. Συγκεκριμένα η ΕΕ έχει επιβάλλει εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω θαλάσσης, κάνοντας προσωρινή εξαίρεση μόνο για Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία και Βουλγαρία, χώρες στενά εξαρτημένες από αυτό. Το εμπάργκο είχε συμφωνηθεί από τον Ιούνιο του 2022, ακολούθησε περίοδος προσαρμογής, και από τις 5 Δεκεμβρίου 2022 τέθηκε επίσημα σε ισχύ. Η Ελλάδα ως κράτος-μέλος της ΕΕ συμμετέχει στο εμπάργκο των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, όπως και στην απόφαση για την επιβολή πλαφόν. Από τη στιγμή που η ΕΕ και κατά συνέπεια η Ελλάδα ως κράτος-μέλος της έχουν έτσι κι αλλιώς επιβάλλει πετρελαϊκό εμπάργκο στη Μόσχα, δηλαδή έχουν δεσμευτεί ότι δεν θα εισάγουν το προϊόν, δεν στέκει λογικά ο ισχυρισμός ότι είναι η Ρωσία που έχει επιβάλει πετρελαϊκό εμπάργκο στην ΕΕ - ούτε βέβαια ότι το έχει επιβάλει μόνο στην Ελλάδα. Είτε απαγορεύσει είτε όχι η Ρωσία τις εξαγωγές στην ΕΕ δεν παίζει ρόλο, αφού η ΕΕ έχει απαγορεύσει τις εισαγωγές. Αν η Ρωσία τελικά δεν εξάγει αργό στις χώρες που συμφώνησαν για την επιβολή πλαφόν, η πράξη της θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «αντίποινα», τα οποία θα επηρεάσουν κυρίως τις χώρες που συναποφάσισαν το όριο τιμής αλλά δεν έχουν επιβάλλει εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Όσον αφορά τον ισχυρισμό του άρθρου ότι η Ελλάδα εισάγει το 26% του πετρελαίου της από τη Ρωσία, αυτό είναι αληθές, σύμφωνα τουλάχιστον με έκθεση του οίκου αξιολόγησης Moody’s όπως αναδημοσιεύτηκε στον Οικονομικό Ταχυδρόμο και την Καθημερινή. Είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος του Calypso στη διασταύρωση της συγκεκριμένης είδησης, καθώς πρόκειται για παραπλανητικό δημοσίευμα που συνδυάζει έγκυρες με μη έγκυρες πληροφορίες προκειμένου να παρουσιάσει διαστρεβλωμένα τις διεθνείς εξελίξεις και να καλλιεργήσει κλίμα φόβου στους Έλληνες πολίτες. Με την διασταύρωση της είδησης, οι Έλληνες πολίτες αντιλαμβάνονται σωστά τους διεθνείς συσχετισμούς και τον ρόλο της χώρας τους στο παγκόσμιο πολιτικό προσκήνιο. On 4 December, a report appeared οn the Greek news website Pronews, claiming that Russia imposed an oil embargo on Greece. The embargo –it claimed- was announced by the Russian ‘president’ Alexander Novak because Greece conformed with the EU decision to employ a price cap instrument as to Russian oil imports to prohibit shipping, insurance and re-insurance Western companies from handling cargoes of Russian crude above the cap. The G7, the EU and Australia indeed agreed to the employment of the aforementioned price cap. Their decision could affect many countries as G7 and EU countries play a leading role in the insurance and cargo of Russian crude. Novak, who is the Russian Deputy Prime Minister (and not the President as stated in the report), stated indeed that his country is working on mechanisms to prohibit the use of the price cap instrument and that Russia would sell oil only to countries that will trade with them under market conditions. However, the report is misleading. Firstly, this cannot be considered an embargo against Greece, as the EU (and Greece as its member-state) has already imposed an embargo on Russian oil imports (with few exceptions for countries heavily dependent on Russian oil). In this case, the Russian decision would more appropriately be considered as counter-measures or reprisal. Secondly, Novak's statement had not yet been enforced as specific policy at the time the report was written. The report also claimed that Greece imports 26% of its oil from Russia. This is true. Calypso fact-checking is important as this news item apparently intended to induce fear to Greek citizens and mislead them on international developments. 
